Xạ trị ung thư cổ tử cung: Những điều bạn nên biết?

Xạ trị cùng với hóa trị và phẫu thuật là những phương pháp phổ biến nhất thường được dùng để điều trị ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, không phải ai cũng thực sự hiểu rõ về phương pháp xạ trị ung thư cổ tử cung. Hãy theo dõi bài viết này của Khơi Xuân Khang Linh để hiểu rõ hơn nhé!

1. Ung thư cổ tử cung là gì?

Ung thư cổ tử cung là sự tăng sinh một cách bất thường không kiểm soát của các tế bào ở cổ tử cung.

Ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư hay gặp nhất ở nữ giới, chiếm khoảng 12% của tất cả các ung thư ở nữ giới và là nguyên nhân gây tử vong thứ hai chỉ sau ung thư vú. Độ tuổi trung bình hay bị ung thư cổ tử cung nhất ở nữ giới là 48-52 tuổi. Phần lớn bệnh nhân được khám và phát hiện bệnh đều đã ở giai đoạn muộn người bệnh đến khám và điều trị khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.

2. Triệu chứng nhận biết ung thư cổ tử cung

Nếu bạn thấy có các dấu hiệu bất thường sau thì bạn nên lập tức đi khám ngay, vì rất có thể bạn đã bị ung thư cổ tử cung.

• Chảy máu âm đạo sau khi quan hệ tình dục.
• Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài và nhiều hơn mức bình thường.
• Chảy máu âm đạo dù không phải đang trong thời kỳ kinh nguyệt.
• Phụ nữ đã mãn kinh bị chảy máu âm đạo. 
• Đau phần bụng dưới mặc dù không đến kì kinh.
• Ra nhiều khí hư, khí hư có màu bất thường như màu xanh, màu nâu,… và có mùi hôi khó chịu.

3. Nguyên nhân ung thư cổ tử cung

Theo các điều tra Dịch tễ học, gần 99% bệnh nhân ung thư cổ tử cung bị nhiễm virus HPV (Human Papillomavirus), đây chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra ung thư cổ tử cung. 

Trong đó virus HPV thuộc tuýp 16 và 18 chiếm đến 70% nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung.

Virus HPV có thể lây lan từ người này sang người khác khi tiếp xúc trực tiếp da kề da, lây truyền qua quan hệ đường tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục qua âm đạo, hậu môn và thậm chí là quan hệ tình dục bằng miệng và tay.

Ngoài ra, cò một số yếu tố nguy cơ cũng có thể là bạn gia tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung như: Di truyền, sử dụng các chất kích thích, quan hệ với nhiều bạn tình, quan hệ không sử dụng các biện pháp phòng ngừa,…

4. Các phương pháp điều trị ung thư cổ tử cung

• Phẫu thuật: Trong điều trị ung thư cổ tử cung, phẫu thuật là phương pháp điều trị chính có thể giúp loại bỏ khối u hoàn toàn cùng với bán phần cổ tử cung hoặc toàn bộ tử cung. Tùy vào tình trạng bệnh của mỗi người cũng như nguyện vọng mong muốn của mỗi bệnh nhân, mà bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ toàn bộ hoặc bán phần cổ tử cung.
• Hóa trị: Hóa trị là biện pháp được sử dụng nếu không thể tiến hành phẫu thuật do tế bào ung thư đã di căn đến nhiều cơ quan hoặc có thể kết hợp xạ trị và phẫu thuật để tăng hiệu quả điều trị. 

Hóa trị là một trong những phương pháp là điều trị ung thư cổ tử cung

Tuy nhiên, phương điều trị ung thư bằng hóa trị sẽ khiến bệnh nhân gặp phải một số tác dụng phụ như: Tiêu chảy, rụng tóc, nôn, mệt mỏi, nhiệt miệng, chán ăn và mãn kinh sớm,…

• Xạ trị: Xạ trị là phương pháp sử dụng các tia phóng xạ nhằm tiêu diệt khối u. Xạ trị cũng có thể được kết hợp với hóa trị để tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên phương pháp xạ trị thường sẽ tiêu diệt đồng thời cả tế bào lành và tế bào ung thư nên cần phải cân nhắc kỹ lưỡng đối với những bệnh nhân có sức khỏe cũng như sức đề kháng kém.

5. Xạ trị ung thư cổ tử cung

Xạ trị ung thư cổ tử cung được chia làm 2 phương pháp chính đó là xạ trị ngoài và xạ trị trong. Cụ thể như sau:

5.1. Phương pháp xạ trị ngoài

Xạ trị ngoài cũng gần giống như chụp X quang, nhưng với liều lượng chất phóng xạ cao hơn. Mỗi đợt điều trị xạ trị ngoài chỉ kéo dài khoảng vài phút, thậm chí việc đưa bệnh nhân vào vị trí điều trị còn lâu hơn việc xạ trị. Xạ trị ngoài không gây đau đớn cho bệnh nhân.

Xạ trị ngoài thường được kết hợp với hoá trị hay còn gọi là hoá xạ trị đồng thời. Xạ trị ngoài thường được tiến hành trong vòng 5 ngày một tuần và tiến hành trong vòng sáu đến bảy tuần. Thuốc hoá trị kết hợp với xạ trị được tiêm truyền theo lịch suốt đợt điều trị xạ trị. 

Xạ trị ngoài có thể tiến hành riêng biệt để điều trị các khu vực ung thư di căn hoặc tiến hành như phương pháp điều trị chính khi người bệnh không đủ sức điều trị hoá xạ trị đồng thời.

Tuy nhiên, việc xạ trị ngoài cũng có thể khiến bệnh nhân gặp phải một số tác dụng không mong muốn như: 

• Cơ thể mệt mỏi
• Đau dạ dày, buồn nôn và nôn
• Khi xạ trị vùng chậu hoặc vùng bụng có thể khiến bệnh nhân bị tiêu chảy
• Buồn nôn và nôn
• Phá hủy các tế bào da: Tia xạ đi qua da để đến tế bào ung thư có thể phá huỷ các tế bào da, gây kích ứng từ nhẹ và đỏ da trong thời gian ngắn hoặc lột da. Nó cũng có thể khiến da bạn có thể tiết dịch, dẫn đến viêm nhiễm nên với bệnh nhân ung thư cổ tử cung vùng da bị phơi nhiễm cần được vệ sinh và bảo vệ một cách cẩn thận.
• Viêm bàng quang sau xạ trị: Khi tia xạ đi vào vùng chậu có thể gây ra kích ứng bàng quang, gây khó chịu và tiểu nhiều lần.
• Tia xạ cũng có thể khiến âm hộ và âm đạo trở nên nhạy cảm và đau đớn, và đôi khi còn gây ra chảy dịch.
• Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt: Tia xạ có thể ảnh hưởng chiếu đến buồng trứng, dẫn đến thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, đôi khi thậm chí là mãn kinh sớm.
• Làm giảm các yếu tố trong máu: Thiếu máu sẽ gây ra mệt mỏi, thiếu hồng cầu và tăng nguy cơ nhiễm trùng máu.

5.2. Phương pháp xạ trị trong

Xạ trị trong là phương pháp đặt một nguồn phóng xạ vào trong hoặc đến gần vị trí của ung thư và với tia phóng xạ đi vào cơ thể trong thời gian ngắn.

Xạ trị ung thư cổ tử cung

Phương pháp xạ trị trong thường dùng nhất cho ung thư cổ tử cung hay còn gọi là xạ trị khoang, với nguồn phóng xạ được đặt vào một thiết bị bên trong âm đạo hoặc cổ tử cung. Phương pháp này được kết hợp với xạ trị ngoài như một phần để điều trị chủ yếu cho ung thư cổ tử cung. Có hai loại xạ trị trong như sau:

• Xạ trị trong suất liều thấp: Phương pháp xạ trị này được hoàn thành trong vài ngày. Trong suốt khoảng thời gian xạ trị, người bệnh bắt buộc phải nằm trên giường phòng nội trú đơn với các thiết bị để giữ vật chất phóng xạ đúng chỗ.  Những nhân viên y tê chăm sóc cho người bệnh cần có các biện pháp bảo vệ khỏi các tia phóng xạ. 
• Xạ trị trong suất liều cao: Đây là thủ thuật ngoại trú được thực hiện với nhiều đợt khác nhau thường là cách ít nhất một tuần. Mỗi lần trị liệu, vật chất phóng xạ được đặt vào trong và lấy ra trong vòng vài phút. Lợi thế của phương pháp này là người bệnh không cần phải ở lại bệnh viện hay nằm yên một chỗ trong thời gian dài.

Đối với những bệnh nhân đã cắt bỏ tử cung, vật chất phóng xạ sẽ được đặt vào một thiết bị dạng hình ống vào trong âm đạo.

Đối với người bệnh vẫn còn tử cung, vật chất phóng xạ sẽ được đặt trong một ống nhỏ gọi là tandem và đưa vào tử cung, kèm theo thiết bị hình tròn là ovoids đặt gần cổ tử cung. 

Xạ trị trong cũng gây ra nhiều tác dụng phụ tương tự xạ trị ngoài như: mệt mỏi, tiêu chảy, buồn nôn, kích thích bàng quang và làm giảm các yếu tố trong máu. Thường thì xạ trị trong sẽ được chỉ định được tiến hành ngay sau ngoại xạ trị.

5.3. Một số biến chứng dài hạn cần lưu ý của xạ trị ung thư cổ tử cung

Ngoài một số biến chứng xảy ra ngay lập tức như nêu trên thì xạ trị còn có những biến chứng mà về lâu về dài bệnh nhân mới có thể phát hiện ra được như:

• Hẹp âm đạo: Cả nội xạ trị và ngoại xạ trị đều sẽ hình thành sẹo âm đạo, vốn là nguyên nhân gây ra hẹp âm đạo. Hẹp âm đạo sẽ giảm khả năng co giãn hoặc làm âm đạo ngắn hơn, gây đau đớn khi quan hệ tình dục.

• Khô âm đạo: Khô âm đạo và đau đớn khi quan hệ tình dục là một trong những tác dụng phụ lâu dài do xạ trị trong và xạ trị ngoài gây nên.
• Xương ngày càng yếu ớt: Tia phóng xạ đi vào vùng chậu có thể làm yếu xương, dẫn đến nguy cơ gãy xương. Thường thấy nhất là gãy xương hông, và có thể xảy ra từ hai đến bốn năm sau khi nhiễm xạ. 
• Sưng chân: Nếu các hạch bạch huyết vùng chậu được điều trị bằng tia phóng xạ, nó có thể dẫn đến thoát dịch ở chân. Điều này có thể gây ra hiện tượng phù bạch huyết, là tình trạng sưng nặng ở chân do sự tích lũy dịch. 

Trên đây là bài viết về xạ trị ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, thực tế bệnh nên lựa chọn phương pháp nào thì cần phải có sự thăm khám kỹ càng của bác sĩ, kinh tế cũng như nguyện vọng của bệnh nhân.

Mách bạn: Để cân bằng nội tiết tố nữ, chống lão hóa cái thiện sức khỏe, sắc đẹp, sinh lý nữ và dự phòng ung bướu Th.s. Ds. Nguyễn Thị Vũ Thành khuyên chị em nên sử dụng Khơi Xuân khang Linh hàng ngày để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe chính mình.

source https://khoixuankhanglinh.vn/xa-tri-ung-thu-co-tu-cung